Ανάλυση: Πώς οι Νέες Τεχνολογίες επαναπροσδιορίζουν τη διαφάνεια και την αδιαφάνεια στο πεδίο της μάχης.
.webp){kind=spacer}
Η εξέλιξη του σύγχρονου πεδίου μάχης χαρακτηρίζεται από έναν βαθύ μετασχηματισμό που καθοδηγείται από τη διαφάνεια, ένα χαρακτηριστικό που έχει γίνει κεντρικό λόγω της τεχνολογικής προόδου. Τα drones, τα ραντάρ, οι δορυφόροι και άλλοι αισθητήρες επιτρέπουν πλέον τη συνεχή και σχεδόν σε πραγματικό χρόνο επιτήρηση των επιχειρησιακών θεάτρων. Ωστόσο, αυτή η διαφάνεια συνοδεύεται από τις δικές της προκλήσεις. Οι ένοπλες δυνάμεις σε όλο τον κόσμο έχουν προσαρμοστεί αναπτύσσοντας εξελιγμένα αντίμετρα με στόχο την αποκατάσταση της αδιαφάνειας και την προστασία των περιουσιακών τους στοιχείων. Αυτές οι τεχνικές περιλαμβάνουν τη χρήση πολυφασματικών διχτυών καμουφλάζ, τις δυνατότητες ηλεκτρονικών παρεμβολών, τη μείωση των θερμικών και ακουστικών σημάτων των οχημάτων και τους γρήγορους, απρόβλεπτους τακτικούς ελιγμούς.
Η έννοια της διαφάνειας στο πεδίο της μάχης, αν και πρόσφατη, έχει τις ρίζες της σε μια μακροχρόνια αναζήτηση για να δούμε και να κατανοήσουμε πιο αποτελεσματικά τις ενέργειες του αντιπάλου. Με την έλευση των σύγχρονων τεχνολογιών, αυτή η αναζήτηση έχει λάβει μια νέα διάσταση. Σήμερα, η δυνατότητα παρακολούθησης ενός πεδίου μάχης με λεπτομέρεια σε πραγματικό χρόνο δεν είναι μόνο δυνατή αλλά και κοινή. Αυτή η ικανότητα καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από drones, τα οποία περιπολούν ζώνες συγκρούσεων, εξελιγμένα ραντάρ που διαπερνούν τα σύννεφα και δορυφόρους που παρέχουν λεπτομερείς εικόνες από το διάστημα.
Ωστόσο, αυτή η «διαφάνεια» στο πεδίο της μάχης εγκυμονεί κινδύνους. Η αυξημένη ορατότητα των δυνάμεων στο έδαφος μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι, ειδικά εάν ο εχθρός έχει πρόσβαση στις ίδιες πληροφορίες. Εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι τα αντίμετρα που αναπτύχθηκαν από τους στρατούς για να αποκαταστήσουν κάποιο επίπεδο αδιαφάνειας. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν πολυφασματικά δίχτυα καμουφλάζ, τροποποιήσεις στις θερμικές και ακουστικές υπογραφές οχημάτων και ηλεκτρονικές παρεμβολές.
Το καμουφλάζ Barracuda χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ειδικών υλικών που όχι μόνο καμουφλάρουν στρατεύματα και οχήματα στο ορατό φάσμα, αλλά μειώνουν επίσης τις θερμικές και ραντάρ υπογραφές τους (Πηγή εικόνας: Saab)
Πολυφασματικά δίχτυα παραλλαγής:
Τα πολυφασματικά δίχτυα καμουφλάζ αντιπροσωπεύουν σημαντική πρόοδο στην προστασία των επίγειων δυνάμεων από την επιτήρηση. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά δίχτυα καμουφλάζ που έχουν σχεδιαστεί κυρίως για οπτική απόκρυψη, αυτά τα νέα δίχτυα έχουν σχεδιαστεί για να παραπλανούν μια ποικιλία αισθητήρων που λειτουργούν σε διαφορετικά φάσματα, συμπεριλαμβανομένων των ορατών, υπέρυθρων (IR) και μερικές φορές ακόμη και κυμάτων ραντάρ.
Ένα από τα πιο προηγμένα παραδείγματα αυτής της τεχνολογίας είναι το σύστημα καμουφλάζ Barracuda που αναπτύχθηκε από τη Saab, μια σουηδική αμυντική εταιρεία. Αυτό το σύστημα χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ειδικών υλικών που όχι μόνο καμουφλάρουν στρατεύματα και οχήματα στο ορατό φάσμα, αλλά μειώνουν επίσης τις θερμικές και ραντάρ υπογραφές τους. Το σύστημα Barracuda έχει χρησιμοποιηθεί από αρκετούς στρατούς σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Σουηδών και των Η.Π.Α. δυνάμεις Στην Ουκρανία, αν και οι συγκεκριμένες πληροφορίες είναι σπάνιες, είναι πιθανό να έχουν αναπτυχθεί τοπικές ή εισαγόμενες εκδόσεις τέτοιων συστημάτων για την προστασία των μονάδων από ρωσικά drones και αισθητήρες.
Αυτά τα δίχτυα είναι κατασκευασμένα από υλικά ικανά να αντανακλούν και να απορροφούν θερμότητα, καθώς και άλλους τύπους ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. Συχνά είναι επίσης σχεδιασμένα να είναι αρθρωτά, επιτρέποντας γρήγορη προσαρμογή σε διαφορετικά περιβάλλοντα και εδάφη που συναντώνται στο πεδίο της μάχης.
Τροποποίηση Θερμικών και Ακουστικών Υπογραφών Οχημάτων:
Τα στρατιωτικά οχήματα, ιδιαίτερα τα τεθωρακισμένα, είναι πρωταρχικοί στόχοι στο πεδίο της μάχης, με το μεγάλο τους μέγεθος και την εκπεμπόμενη θερμότητα εύκολα ανιχνεύσιμη από υπέρυθρους αισθητήρες. Για την αντιμετώπιση αυτής της ευπάθειας, έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνικές για τη μείωση των θερμικών και ακουστικών χαρακτηριστικών τους.
Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα είναι το σύστημα εξάτμισης θερμικής διασποράς που χρησιμοποιείται από άρματα μάχης όπως το αμερικανικό M1 Abrams και το ρωσικό T-90. Αυτά τα συστήματα επαναπροσανατολίζουν και διασκορπίζουν τα καυσαέρια για να μειώσουν την εκπεμπόμενη θερμότητα, καθιστώντας το λιγότερο ανιχνεύσιμο από αισθητήρες υπερύθρων. Στην Ουκρανία, τα τεθωρακισμένα οχήματα έχουν επίσης χρησιμοποιήσει παρόμοιες, μερικές φορές βελτιωμένες, συσκευές για τη μείωση της θερμικής ορατότητάς τους έναντι ρωσικών drones και κατευθυνόμενων πυραύλων.
Επιπλέον, τα οχήματα είναι συχνά εξοπλισμένα με ειδικές επιστρώσεις σχεδιασμένες να απορροφούν ή να διαχέουν τη θερμότητα, καθιστώντας την ανίχνευση υπερύθρων πιο δύσκολη. Για παράδειγμα, το γερμανικό τανκ Leopard 2A7+ είναι εξοπλισμένο με αυτές τις τεχνολογίες για να μειώσει τη θερμική του υπογραφή. Ρωσικά οχήματα όπως το T-14 Armata είναι επίσης εξοπλισμένα με παρόμοια συστήματα, αν και η αποτελεσματικότητά τους σε συνθήκες μάχης μένει να αξιολογηθεί πλήρως.
Η μείωση των ακουστικών υπογραφών είναι μια άλλη τεχνική που χρησιμοποιείται. Οι κινητήρες και τα συστήματα μετάδοσης είναι συχνά μονωμένα με ειδικά υλικά για τη μείωση του θορύβου, καθιστώντας τα οχήματα πιο δύσκολο να εντοπιστούν από ακουστικούς αισθητήρες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε ζώνες συγκρούσεων όπου οι περιβαλλοντικές συνθήκες (όπως το χιόνι ή τα πυκνά δάση) ευνοούν τη χρήση ακουστικών αισθητήρων για ανίχνευση.
Ηλεκτρονική εμπλοκή:
Το ηλεκτρονικό μπλοκάρισμα είναι μια άλλη κρίσιμη απάντηση στη διαφάνεια στο πεδίο της μάχης. Αυτός ο τύπος αντιμέτρων στοχεύει στη διακοπή των επικοινωνιών του εχθρού, των ραντάρ, ακόμη και των συστημάτων καθοδήγησης πυραύλων. Η Ουκρανία, η Ρωσία και οι Η.Π.Α. όλοι οι στρατοί έχουν αναπτύξει προηγμένες δυνατότητες σε αυτόν τον τομέα.
Στην Ουκρανία, η χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων παρεμβολής όπως το "Bukovel-AD" έχει αναφερθεί ευρέως. Αυτό το σύστημα, που αναπτύχθηκε από την ουκρανική εταιρεία Proximus, μπορεί να μπλοκάρει τα σήματα ελέγχου των εχθρικών drones, εμποδίζοντάς τους να μεταδώσουν εικόνες σε πραγματικό χρόνο ή ακόμα και να ακολουθήσουν τις προκαθορισμένες διαδρομές πτήσης τους. Το Bukovel-AD έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για την αντιμετώπιση των ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών Orlan-10, τα οποία συχνά χρησιμοποιούνται για αναγνώριση και απόκτηση στόχων.
Οι ρωσικές δυνάμεις, από την πλευρά τους, διαθέτουν το Krasukha-4, ένα σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου που έχει σχεδιαστεί για να εμποδίζει τα εχθρικά ραντάρ και τα συστήματα επικοινωνίας. Έχει αναπτυχθεί για την προστασία των ρωσικών μονάδων από ουκρανικά drones και δυτικά ραντάρ. Το Krasukha-4 λειτουργεί εκπέμποντας ισχυρά σήματα που διαποτίζουν τους εχθρικούς δέκτες ραντάρ, καθιστώντας τους αναποτελεσματικούς.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, πρωτοπόροι στον ηλεκτρονικό πόλεμο, χρησιμοποιούν συστήματα όπως το AN/MLQ-40 "Prophet", ένα κινητό σύστημα παρεμβολής που μπορεί να υποκλέψει, να αναλύσει και να εμποδίσει τις επικοινωνίες του εχθρού. Έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου του Αφγανιστάν και του Ιράκ, και εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο πλεονέκτημα για τις Η.Π.Α. δυνάμεις που αντιμετωπίζουν τεχνολογικά προηγμένους αντιπάλους.
Το Bukovel-AD που αναπτύχθηκε από την ουκρανική εταιρεία Proximus, μπορεί να μπλοκάρει τα σήματα ελέγχου των εχθρικών drones, εμποδίζοντάς τους να μεταδώσουν εικόνες σε πραγματικό χρόνο ή ακόμα και να ακολουθήσουν τις προκαθορισμένες διαδρομές πτήσης τους (Πηγή εικόνας: Spetstechnoexport)
Η διαφάνεια του πεδίου μάχης, που απέχει πολύ από το να σταθεροποιείται, είναι ένας συνεχώς εξελισσόμενος τομέας όπου η τεχνολογία ωθεί συνεχώς τα όρια. Ωστόσο, αυτή η επιδίωξη της συνολικής ορατότητας εγείρει κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του πολέμου. Καθώς τα συστήματα επιτήρησης και αναγνώρισης γίνονται πιο εξελιγμένα, τα αντίμετρα πρέπει επίσης να εξελιχθούν, δημιουργώντας έναν αέναο κύκλο καινοτομίας μεταξύ διαφάνειας και αδιαφάνειας. Αυτό το παιχνίδι γάτας και ποντικιού δεν δείχνει σημάδια επιβράδυνσης και οι στρατοί σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να επενδύουν όλο και περισσότερο στην έρευνα και την ανάπτυξη για να διατηρήσουν το στρατηγικό τους πλεονέκτημα.
Το μέλλον μπορεί να δει την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης όχι μόνο για τον εντοπισμό αλλά και για την πρόβλεψη των κινήσεων του εχθρού, καθιστώντας την έννοια του αιφνιδιασμού ακόμη πιο περίπλοκη. Ομοίως, οι εξελίξεις στα υλικά μυστικότητας, τη διαχείριση ηλεκτρομαγνητικών υπογραφών και τις κβαντικές τεχνολογίες θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή η διαφάνεια και η αδιαφάνεια στο πεδίο της μάχης. Σε αυτό το πλαίσιο, τα στρατιωτικά δόγματα θα πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα, ενσωματώνοντας αυτές τις νέες δυνατότητες, ενώ θα επανεκτιμηθούν οι θεμελιώδεις αρχές του πολέμου.
Τελικά, η διαφάνεια δεν θα είναι ποτέ απόλυτη και η αβεβαιότητα θα παραμείνει ένα εγγενές στοιχείο του πολέμου. Ωστόσο, εκείνοι που μπορούν να κυριαρχήσουν στη λεπτή ισορροπία μεταξύ ορατότητας και αορατότητας, μεταξύ πληροφοριών και παραπληροφόρησης, θα κυριαρχήσουν στις συγκρούσεις του αύριο. Οι στρατηγικές, ηθικές και τεχνολογικές επιπτώσεις αυτής της δυναμικής θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν συζητήσεις εντός των ενόπλων δυνάμεων και των αμυντικών θεσμών, διαμορφώνοντας το μέλλον της διεθνούς ασφάλειας.
Εμείς αφού βλέπουμε την αξία του ηλεκτρονικού παρεμβολέα της ΕΑΒ που έχει τοποθετηθεί στην Φρεγάτα Ψαρά, γιατί δεν τον έχουμε θέση σε παραγωγή για να εξοπλίσουμε τα πλοία μας;
Γιατί δεν δίνουμε χρήματα για το σύστημα Κένταυρος της ΕΑΒ; Δεν έχουμε και δεν μας αφήνει η ΕΕ να δώσουμε; Ψέματα, ψέματα, ψέματα! Ο αείμνηστος ΙάκωβοςΤσούνης πόσα χρήματα μας άφησε; 23 εκατομμύρια ευρώ για την άμυνα της χώρας και σπαταλήσαμε 500 χιλιάδες από αυτά για να ξανά φτιάξουμε ένα μνημείο;
Το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ είναι ένα σύστημα C-UAS εντελώς παθητικής λειτουργίας, που επιτρέπει τον εντοπισμό στόχων μέσω ραδιοανίχνευσης, σε 360 μοίρες αζιμούθιο και 90 μοίρες σε κατακόρυφο επίπεδο, επομένως χαρακτηρίζεται σύστημα OMNI. Είναι φανερό ότι προσφέρει κάλυψη Περιοχής (Area) κι όχι Σημείου (Point). Ο εντοπισμός στηρίζεται σε παθητικό σύστημα εντοπισμού ηλεκτρομαγνητικών εκπομπών (ESM) ενώ μετά τον εντοπισμό στόχου, μπορεί να εκτελεσθεί ηλεκτρονική επίθεση κατ’ αυτού, με την ενεργοποίηση ηλεκτρονικού παρεμβολέα (jammer). Το σύστημα μπορεί να εγκλωβίσει πολλαπλές απειλές και χάρη στους 8 ενισχυτές που φέρει, δύναται αντιστοίχως να εκτελέσει παρεμβολές όχι μόνο επικεντρωμένα αλλά και σε πολλαπλούς στόχους ταυτοχρόνως.
Σε πολύ γενικές γραμμές, μπορεί να αναφερθεί ότι το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ σχεδιάστηκε ώστε να καλύπτει την μπάντα ηλεκτρομαγνητικού φάσματος στην οποία λειτουργεί ο τηλεχειρισμός των συστημάτων UAV (100MHz – 6 GHz). Ο παρεμβολέας διακόπτει την επικοινωνία για τον τηλεχειρισμό και το σήμα GPS, στα τέσσερα σχετικά κύρια δίκτυα δορυφορικής ναυτιλίας που χρησιμοποιούνται διεθνώς, δηλαδή το αμερικανικό GPS, το ευρωπαϊκό Gallileo, το ρωσικό GLONASS και το κινεζικό BeiDou.
Τι κάναμε τα υπόλοιπα χρήματα που μας άφησε ο αείμνηστος ΙάκωβοςΤσούνης; 22,5 εκατομμύρια έμειναν που τα ξοδεύσαμε αυτά; Μια απάντηση δεν βλάπτει Κύριε Υπουργέ Νίκο Δένδια!
Πήγες: SAAB, armyrecognition