….μη επανδρωμένα θα, …..μπαρμπούτσαλα και ο … άπιστος Θωμάς! «Manta Ray», HSU001, XLUUV Orca

 

….μη επανδρωμένα θα, …..μπαρμπούτσαλα και ο … άπιστος Θωμάς!

«Manta Ray», HSU001, XLUUV Orca

 Νέα εποχή στην τεχνολογία υποβρύχιων drone

Την 1η Μαΐου, η Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας των ΗΠΑ (Defense Advanced Research Projects Agency, DARPA) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση των δοκιμών πλήρους κλίμακας στο νερό του πρωτοτύπου Manta Ray, ένα νέο αυτόνομο υποβρύχιο όχημα Unmanned Underwater Vehicles, (UUV), που κατασκευάστηκε από την Northrop Grumman. Οι δοκιμές της πρώτης φάσης ολοκληρώθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Καλιφόρνια τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2024.

Το Manta Ray ολοκλήρωσε με απόλυτη επιτυχία την πρώτη φάση δοκιμών στο νερό.  Θα μπορεί να εκτελεί εκτεταμένες αποστολές σε απομακρυσμένα ωκεάνια περιβάλλοντα, σε αποστολές όπως χαρτογράφηση, ανίχνευση ναρκών και επιτήρηση.

Η Northrop Grumman περιέγραψε το νέο drone ως μια νέα κατηγορία UUV: «Είναι ένα εξαιρετικά μεγάλο υποβρύχιο ‘ανεμόπτερο’ που θα εκτελεί υποθαλάσσιες αποστολές μεγάλης διάρκειας, μεγάλης εμβέλειας και με ικανό ωφέλιμο φορτίο, χωρίς την ανάγκη επιτόπιας ανθρώπινης επιμελητείας». Δεν είναι σαφές τι ακριβώς ωφέλιμα φορτία θα μεταφέρει, αλλά η DARPA σημειώνει ότι πρέπει να έχει «μεγάλη χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου» για να εκτελέσει πολλά σετ αποστολών.

Διαθέτει τεχνολογία αυτόνομης παραγωγής-ανάκτησης ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας, που του επιτρέπει να αδρανοποιείται στον πυθμένα της θάλασσας σε συνθήκες χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας. Δηλαδή, το σκάφος μπορεί να ακινητοποιηθεί στον βυθό της θάλασσας και να επαναφορτίζεται ενώ είναι ακινητοποιημένο.

Μεταμορφώνοντας τις ναυτικές επιχειρήσεις, θα μπορεί να:

1.       εκτελεί αποστολές εκτεταμένης επιτήρησης και αναγνώρισης

2.       μειώνει την ανάγκη για μεγάλα, επανδρωμένα πλοία υποστήριξης και υποδομές

3.       παρέχει νέες δυνατότητες στον υποθαλάσσιο πόλεμο, ιδιαίτερα σε ακατάστατα ή επικίνδυνα περιβάλλοντα όπου οι παραδοσιακές επανδρωμένες επιχειρήσεις είναι πολύ επικίνδυνες

4.       προσδίδει στρατηγική υπεροχή στα διεθνή ύδατα, σε αμφισβητούμενες περιοχές

5.       ενισχύει την εθνική ασφάλεια στον υποθαλάσσιο πόλεμο.

Το Manta Ray UUV είναι προάγγελος του μέλλοντος των ναυτικών επιχειρήσεων, για μια αυξανόμενη ανάγκη σε πλατφόρμες που μπορούν να παραμείνουν υποβρύχιες και να λειτουργούν αυτόνομα για πάρα πολύ μεγαλύτερη διάρκεια. Επίσης, μπορεί εύκολα να αποσυναρμολογηθεί και να αποσταλεί στην καθορισμένη τοποθεσία σε μικρότερα τμήματα, εξοικονομώντας ενέργεια και εξαλείφοντας την ανάγκη για μεγάλες προβλήτες.

Μόλις ανιχνεύσει ένα εχθρικό υποβρύχιο ή πλοίο επιφανείας, οι επιφανειακές και υποβρύχιες φίλιες επιθετικές πλατφόρμες, ενεργοποιούνται άμεσα από το καινοτόμο UUV.

Εάν το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ (USN) αποδεχθεί τελικά αυτό το UUV, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τα αντίπαλα υποβρύχια να έρθουν κρυφά κοντά σε λιμάνια των ΗΠΑ ή των συμμάχων.

Μέσα στα επόμενα χρόνια, το USN αναμένεται να παραλάβει πέντε ή έξι ακόμη πρωτότυπα Manta Ray. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αναπτύξουν μεγάλο αριθμό τέτοιων ή παρόμοιων υποβρύχιων drones και να τα τοποθετήσουν σε στρατηγικές τοποθεσίες, όπου μπορούν να ανταποκριθούν γρήγορα σε οποιεσδήποτε απειλές.

Όταν είναι σε αδράνεια στο βυθό, είναι πάρα πολύ δύσκολο να εντοπιστεί. Αυτό είναι χρήσιμο όταν ανταγωνίζεστε με κινεζικές και ρωσικές υποθαλάσσιες δυνατότητες. Η Ρωσία διαθέτει μερικούς από τους καλύτερους στόλους υποβρυχίων στον κόσμο, ενώ το Πολεμικό Ναυτικό της Κίνας παράγει και υποβρύχια με τρόπο και ρυθμό που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ.

Οι φιλοδοξίες της Κίνας για UUV δεν είναι λιγότερες

Η ανάπτυξη μη επανδρωμένων υποβρυχίων οχημάτων είναι προτεραιότητα για την Κίνα. Τα υποβρύχια drone θα βελτιώσουν σημαντικά την ικανότητα εκτέλεσης επιχειρήσεων συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης. Επιπλέον, τα XLUUV (extra large uuv) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ναρκοθέτηση, μεταφορά ειδικών φορτίων ή ακόμη και για σκόπευση εχθρικών σκαφών επιφανείας ή υποβρυχίων, αλλά και για επίθεση.

Μερικά από τα κινεζικά μη επανδρωμένα υποβρύχια οχήματα (UUV), συμπεριλαμβανομένου του HSU001, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2019 σε στρατιωτική παρέλαση για τον εορτασμό της 70ης επετείου από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Εκείνη την εποχή, οι ειδικοί είπαν ότι τα UUV θα χρησιμοποιηθούν κυρίως για υποβρύχια επιτήρηση και συλλογή πληροφοριών.

Το 2021, η Κίνα ανήγγειλε ότι δημιούργησε υποβρύχια drones που μπορούσαν να εντοπίσουν, να ακολουθήσουν και να εμπλέξουν ένα εχθρικό υποβρύχιο χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης.

Το 2022, δύο XLUUV ήταν  ορατά σε  δορυφορικές φωτογραφίες του ναυτικού σταθμού Sanya μια από τις πολλές σημαντικές ναυτικές εγκαταστάσεις στην περιοχή του Hainan. Αν και τα πλοία ήταν παρόντα στο σταθμό τουλάχιστον από τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2021, ανακαλύφθηκαν μόλις ένα χρόνο αργότερα το 2022. Η διαμόρφωση υποδηλώνει ότι τα πλοία πιθανότατα συμμετείχαν σε δοκιμές.

Αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2023, οι αναφορές υποδείκνυαν ότι μια εικόνα που εμφανίστηκε από τον κινεζικό ναυπηγικό οργανισμό CSSC 705 Institute απεικονίζει ένα XLUUV, σε μεγάλο βαθμό, σε συμφωνία με ορισμένα από τα οχήματα που είχαν προηγουμένως εμφανιστεί στην Κίνα σε δορυφορικές εικόνες.

Σύμφωνα με αναφορές, το εξαιρετικά μεγάλο μη επανδρωμένο υποβρύχιο όχημα της Κίνας, εθεάθη εξοπλισμένο με τέσσερις τορπιλοσωλήνες. Αυτό δηλώνει ότι η Κίνα ίσως μπορεί να είναι σε θέση να ξεπεράσει τη Δύση σε αυτόν τον τομέα. Επιπλέον, οι τορπιλοσωλήνες του υποδήλωναν μια πιθανή πληθώρα επιθετικών όπλων, κάτι που μέχρι στιγμής λείπει από τα δυτικά σχέδια.

Οι ειδικοί ανέφεραν τότε, ότι το κινεζικό XLUUV είχε το ίδιο σχέδιο με το XLUUV  της Boeing, το Orca του USN, αλλά ήταν εξοπλισμένο με τέσσερις σωλήνες τορπιλών, υποδηλώνοντας ότι ήταν ικανό και για καθαρά επιθετικές αποστολές.

 

XLUUV Orca, ΗΠΑ

Το πρόγραμμα XLUUV Orca στοχεύει στη δημιουργία ενός μη επανδρωμένου συστήματος που μπορεί να λειτουργεί ανεξάρτητα στη θάλασσα για μήνες. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά μεγάλο μη επανδρωμένο υποθαλάσσιο όχημα της Boeing για το Αμερικανικό ναυτικό, με μήκος 15,54m (χωρίς ωφέλιμο φορτίο) 26m (με τμήμα ωφέλιμου φορτίου) και αυτονομία 6.500 nm. Κινείται με βέλτιστη ταχύτητα 3 κόμβων, ενώ η μέγιστη ταχύτητα πλεύσης είναι 8 κόμβοι,

Η Boeing παρέδωσε το πρώτο λειτουργικό Orca στο USN τον Δεκέμβριο του 2023. Έχει σχεδιαστεί για χρήση σε αντίμετρα ναρκών και ανθυποβρυχιακό πόλεμο.

Στη συνέχεια η Boeing έλαβε συμβόλαιο 274 εκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή πέντε Orca. Η Orca δοκιμάστηκε στο νερό τον Απρίλιο του 2022 ενώ στη δημιουργία του ενεπλάκει και η Lockheed Martin Corporation μαζί με την Huntington Ingalls Industries. Αρχικά η σύμβαση σχεδιασμού που ανατέθηκε στη Lockheed Martin ήταν αξίας 43,17 εκατομμυρίων δολαρίων ενώ αυτή που ανατέθηκε στη Boeing ήταν περίπου 42,27 εκατομμύρια δολάρια.

Το USN θα χρησιμοποιεί το XLUUV για πιθανές δυνατότητες όπως αντίμετρα ναρκών, αντι-επιφανειακό πόλεμο (ASuW), ανθυποβρυχιακό πόλεμο (ASW), ηλεκτρονικό πόλεμο (EW) και άλλες άγνωστες αποστολές.

Τα υποβρύχια οχήματα αναπτύσσονται για την αντιμετώπιση μιας κοινής επείγουσας επιχειρησιακής ανάγκης (Joint Emergent Operational Need, JEON).

 

Λεπτομέρειες ανάπτυξης Orca XLUUV

Το USN σκοπεύει να προμηθευτεί συνολικά με εννέα τέτοια οχήματα στο πλαίσιο του προγράμματος. Ο σχεδιασμός της Boeing για το Orca βασίζεται στο πλήρως αυτόνομο XLUUV Echo Voyager, το οποίο παρουσιάστηκε αρχικά τον Μάρτιο του 2016. Η εταιρεία δοκίμασε διάφορες διαμορφώσεις του Echo Voyager και βελτίωσε την απόδοση της πλατφόρμας. Το όχημα υποβλήθηκε στην πρώτη θαλάσσια δοκιμή το 2017, ενώ η δεύτερη δοκιμή πραγματοποιήθηκε το 2019. Το Echo Voyager έχει συνολικό μήκος 26 μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του μήκους της πρόσθετης μεταφοράς ωφέλιμου φορτίου. Έχει πλάτος 2,6 μέτρα και ζυγίζει 50 τόνους.

Το UUV Orca θα χρησιμοποιεί μπαταρίες ιόντων λιθίου, υψηλής χωρητικότητας για την πρόωσή του κάτω από το νερό. Αυτή η μέθοδος παροχής ρεύματος επιτρέπει στα σκάφη να περάσουν αρκετές εβδομάδες κάτω από το νερό ή, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, έως και 90 ημέρες. Μετά την εκφόρτισή τους, μια γεννήτρια ντίζελ επαναφορτίζει τις μπαταρίες ενώ το υποβρύχιο βρίσκεται πάνω ή κοντά στην επιφάνεια του νερού. Μπορεί να καθελκυσθεί και να ανελκυσθεί χωρίς την απαίτηση ιδιαίτερων πλοίων υποστήριξης.

Το Orca διαθέτει αρθρωτό σχέδιο με ανοιχτή αρχιτεκτονική και δυνατότητα αναδιαμόρφωσης. Παρέχει καθοδήγηση και έλεγχο, αυτονομία, πλοήγηση και δυνατότητες γρήγορων ελιγμών. Το XLUUV είναι ενσωματωμένο με αναμονές για να επιτρέψει μελλοντικές αναβαθμίσεις για να φιλοξενήσει την πιο πρόσφατη τεχνολογία και να αντιμετωπίσει τις εξελισσόμενες απειλές. Μπορεί να ταξιδέψει σε μια περιοχή επιχείρησης, να περιπλανηθεί εκεί, να επικοινωνήσει, να αναπτύξει ωφέλιμα φορτία και να επιστρέψει στην αρχική του βάση εντελώς αυτόνομα.

Διαθέτει δυνατότητες, όπως αυτόνομο έλεγχο άνωσης, πρόσδεση-επικάθηση στον πυθμένα της θάλασσας και έλεγχο με αισθητήρες κάλυψης εμπρός, πίσω, πάνω και κάτω (omni).

Πλοήγηση του Orca XLUUV

Το σύστημα πλοήγησης θα βασίζεται σε φίλτρα Kalman και ένα αδρανειακό σύστημα πλοήγησης, καθώς και στις εγγραφές βάθους Doppler (αισθητήρες βάθους) και ακουστικούς αναμεταδότες (Long Baseline, LBL). Ως εκ τούτου, διασφαλίζεται πολύ υψηλή ακρίβεια κατά την κίνηση, ενώ η Orca μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει σήματα GPS σε εξαιρετικά χαμηλά βάθη και φυσικά στην επιφάνεια του νερού. Η ικανότητα ενεργητικής αποφυγής εμποδίων καθίσταται δυνατή χάρη στο FLS (Forward-Looking Sonar) που καλύπτει την περιοχή μπροστά από το σκάφος με τον αυτόνομο αλγόριθμο αποφυγής εμποδίων, ο οποίος, σε συνδυασμό με τις καταγραφές βάθους Doppler, παρέχει εξαιρετικές ικανότητες όταν ακολουθείται το έδαφος (ο βυθός) και η κίνηση στον βυθό της θάλασσας. Η βελτιωμένη χαρτογράφηση του βυθού θα είναι επίσης δυνατή χάρη στο ‘φορητό’ σόναρ συνθετικής απεικόνισης Raytheon PROSAS PS60-6000 που μπορεί να τοποθετηθεί στην προαναφερθείσα πρόσθετη μονάδα.

Α. Kalman Filter Realization for Orientation and Position Estimation on Dedicated Processor: Τα φίλτρα Kalman είναι διακριτά, αναδρομικά φίλτρα που επιτρέπουν τη χρήση μαθηματικών μοντέλων για την απόκτηση εκτίμησης της κατάστασης του συστήματος, παρά την παρουσία σημαντικού σφάλματος στις μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο.

Για τη στατιστική και τη θεωρία ελέγχου, το φιλτράρισμα Kalman, γνωστό και ως γραμμική τετραγωνική εκτίμηση (LQE), είναι ένας αλγόριθμος που χρησιμοποιεί μια σειρά μετρήσεων που παρατηρούνται με την πάροδο του χρόνου, συμπεριλαμβανομένου του στατιστικού θορύβου και άλλων ανακριβειών, και παράγει εκτιμήσεις άγνωστων μεταβλητών που τείνουν να είναι περισσότερο ακριβείς από εκείνες που βασίζονται σε μία μόνο μέτρηση, με την εκτίμηση μιας κοινής κατανομής πιθανοτήτων στις μεταβλητές για κάθε χρονικό πλαίσιο. Το φίλτρο πήρε το όνομά του από τον Rudolf E. Kálmán, ο οποίος ήταν ένας Ουγγροαμερικανός ηλεκτρολόγος μηχανικός και μαθηματικός, από τους κύριους δημιουργούς της θεωρίας του.

Β. Το Doppler Velocity Log (DVL) είναι ένας ακουστικός αισθητήρας που υπολογίζει την ταχύτητα σε σχέση με τον βυθό της θάλασσας. Αυτό επιτυγχάνεται με την εκπομπή ακουστικών παλμών κατά μήκος τουλάχιστον τριών ακουστικών ‘ακτίνων’ (διοπτεύσεων), καθεμία στραμμένη προς διαφορετική κατεύθυνση.

Γ. Το Forward Looking Sonar (FLS) επιτρέπει την μετάβαση λειτουργίας από ένα βαθυμετρικό προφίλ (με την οποία προβάλλει μια στενή ακουστική δέσμη 1° κατά μήκος της πορείας της πλατφόρμας, με σκοπό μόνο την εύρεση του βάθους), σε μια λειτουργία απεικόνισης που προβάλλει μια ευρεία κατακόρυφη ακουστική δέσμη από 18 έως 25°. Με το FLS, οι χρήστες μπορούν να ‘δουν’ μια προβολή σχεδίου (χαρτογράφηση) μπροστά από το σόναρ (και άρα μπροστά από την πλατφόρμα) σε πραγματικό χρόνο και σε μια απόσταση τουλάχιστον 200 μέτρα έως και πολύ μακρύτερα. Αυτό επιτρέπει στους ‘χρήστες’ να σαρώνουν τον βυθό και εκτός από τη δημιουργία χαρτών ακριβείας, να εντοπίζουν πιθανούς κινδύνους και στόχους.

Δ. Το Long baseline acoustic positioning system:  Ένα σύστημα ακουστικού εντοπισμού θέσης με μεγάλη γραμμή βάσης (long baseline, LBL) είναι μία από τις τρεις ευρείες κατηγορίες υποβρύχιων ακουστικών συστημάτων εντοπισμού θέσης που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση υποβρύχιων οχημάτων και δυτών. Οι άλλες δύο κατηγορίες είναι συστήματα εξαιρετικά βραχείας γραμμής βάσης (USBL) και συστήματα βραχείας γραμμής βάσης (SBL). Τα συστήματα LBL είναι μοναδικά στο ότι χρησιμοποιούν δίκτυα αναμεταδοτών γραμμής βάσης τοποθετημένων στον πυθμένα της θάλασσας ως σημεία αναφοράς για την πλοήγηση. Αυτά γενικά αναπτύσσονται συνήθως γύρω από την περίμετρο ενός εργοταξίου.

Η τεχνική LBL έχει ως αποτέλεσμα πολύ υψηλή ακρίβεια τοποθέτησης και σταθερότητα θέσης που είναι ανεξάρτητη από το βάθος του νερού. Η ακρίβειά της είναι γενικά καλύτερη από το 1 μέτρο και μπορεί να φτάσει σε λίγα εκατοστά. Τα συστήματα LBL χρησιμοποιούνται γενικά για υποβρύχιες εργασίες επιθεώρησης ακριβείας όπου η ακρίβεια ή η σταθερότητα θέσης των συστημάτων εντοπισμού θέσης που βασίζονται σε πλοίο (SBL, USBL) δεν αρκεί.

Ε. Το PROSAS SLH PS-60 είναι ένα σύστημα σόναρ συνθετικής απεικόνισης(Synthetic Aperture Sonar, SAS) με μια κεντρική συχνότητα (συνήθως 60 kHz) και ικανό να λειτουργεί σε βάθη έως και 6.000 μέτρα. Η πλατφόρμα SLH PS-60 παρέχει εικόνες από τον πυθμένα της θάλασσας σε ανάλυση 10 cm x 10 cm έως και 1.500 μέτρα κάθε πλευρά. Το σύστημα PROSAS SLH PS-60 συνδυάζει την εκτενή ανάπτυξη αλγορίθμων και τη σχεδίαση του σόναρ Applied Signal Technology της Raytheon.

Το σύστημα συνεργάζεται με δύο συστοιχίες λήψης 3 μέτρων, δύο συστοιχίες μετάδοσης, ένα γυροσκοπικό σύστημα αδρανειακής πλοήγησης λέιζερ Kearfott δακτυλίου (INS), ένα ωκεανογραφικό σύστημα AML Sound Velocity Profiler (SVP), αισθητήρα βάθους Paroscientific Digiquartz και σύστημα εξαιρετικά βραχείας γραμμής βάσης IXSEA Posidonia (USBL), Teledyne-RDI Doppler Velocity Logger (DVL) και διάφορες συσκευές απελευθέρωσης και εντοπισμού έκτακτης ανάγκης. Οι προαιρετικοί αισθητήρες περιλαμβάνουν έναν εκπομπό  πολλαπλών ηχητικών ακτίνων (εκπομπών) (MBES), το υποκατώτατο προφίλτρο (SBP) και άλλα.

Το επάνω σύστημα επεξεργασίας Ratheon AST, εφαρμόζει σύνθετους αλγόριθμους SAS καθώς και αποδοχή δεδομένων αισθητήρων και συστημάτων INS, USBL, DVL, SVP και βάθους.

Το σύστημα παρέχει ένα νέο επίπεδο εικόνων σε βάθος, μεγάλης εμβέλειας, υψηλής ευκρίνειας, ιδανικές για ωκεανογραφική χαρτογράφηση για τον εμπορικό, τον ερευνητικό και τον ιδιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, ερευνών διαδρομής αγωγών και καλωδίων, αναζητήσεων ναυαγίων και διάσωσης και χαρτογράφησης διατήρησης θαλάσσιου πυθμένα.

Επικοινωνίες

Η ασφαλής επικοινωνία βασίζεται στα συστήματα Inmarsat IV, Iridium, Wi-Fi και FreeWave που χρησιμοποιούνται για τη διοίκηση, τον έλεγχο και τον επανασχεδιασμό αποστολών ενώ το σκάφος εκτελεί λειτουργίες κοντά στην επιφάνεια, καθώς και στην ακουστική επικοινωνία για την έκδοση εντολών και ελέγχων κατά τη διάρκεια υποβρύχιας επιχείρησης. Τα μη επανδρωμένα υποθαλάσσια οχήματα Orca χαρακτηρίζονται από λειτουργία σε δικτυοκεντρικό πόλεμο καθώς έχουν την δυνατότητα αμοιβαίας διασύνδεσης και από κοινού εκτέλεσης αποστολών, με πρωταρχικό καθήκον να τοποθετούν και να καταστρέφουν υποβρύχιες νάρκες, να συλλέγουν πληροφορίες και να χαρτογραφούν τον βυθό της θάλασσας, να καταπολεμούν εχθρικά υποβρύχια, πλοία και άλλα σκάφη, εμπλέκονται σε αντιηλεκτρονική μάχη και για να επιτεθούν στους εχθρικούς χερσαίους στόχους. Αυτά τα τακτικά και τεχνικά χαρακτηριστικά επιτρέπουν στην Orca να εισέλθει στα εχθρικά ύδατα χωρίς να εκθέτει το προσωπικό σε κίνδυνο και, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθός της, να ελέγχει σημαντικές πλωτές οδούς

Μεταφέρονται ωφέλιμα φορτία στο Orca XLUUV

Ο αρθρωτός χώρος ωφέλιμου φορτίου μπορεί να χωρέσει τουλάχιστον 8 τόνους ξηρού βάρους και τροφοδοτείται από μπαταρία τουλάχιστον 18 kW με δυνατότητα μεταφοράς και επιπλέον μπαταριών ως ωφέλιμο φορτίο. Φιλοξενεί επίσης εξωτερικά ωφέλιμα φορτία. Η θήκη ωφέλιμου φορτίου διαθέτει υποδοχές για την υποστήριξη των απαιτήσεων για υπάρχοντα και μελλοντικά ωφέλιμα φορτία. Το όχημα μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμα φορτία σόναρ , συμπεριλαμβανομένου του σόναρ Raytheon PROSAS PS60-6000 για βελτιωμένη χαρτογράφηση του βυθού του ωκεανού.

Παράσταση της Orca XLUUV

Το Orca XLUUV ταξιδεύει με ελάχιστη ταχύτητα 2,5 κόμβων και μέγιστη ταχύτητα οκτώ κόμβων. Η βέλτιστη ταχύτητα του οχήματος είναι στην περιοχή από 2,5 κόμβους έως τρεις κόμβους. Προσφέρει λειτουργική εμβέλεια σχεδόν 6.500nm ενώ το εκτόπισμά του φτάνει τους 80 με 90 τόνους.

Το όχημα ανεβαίνει κοντά στην επιφάνεια με τον ιστό του ανασηκωμένο και ενεργοποιεί τις γεννήτριες που κινούνται με ντίζελ όταν οι μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι σχεδόν αποφορτισμένες.

Μεγάλη γκάμα όπλων

Η Orca θα διακρίνεται επίσης από μια διαφορετική γκάμα όπλων στο οπλοστάσιό της, με ένα σύγχρονο αυτόνομο ανθυποβρυχιακό όπλο να τραβάει την προσοχή, τη νέα ναρκοτορπίλη Hammerhead. Αυτή η κυλινδρική υποβρύχια νάρκη μπορεί να εκτοξεύσει μια ολοκληρωμένη τορπίλη σε εχθρικά υποβρύχια και αποτελείται από πολλές μονάδες: μονάδα πρόσδεσης, η οποία διασφαλίζει ότι η νάρκη παραμένει στον βυθό της θάλασσας, μονάδα ενέργειας που τροφοδοτεί το σύστημα, μονάδα αισθητήρα που χρησιμεύει ως συσκευή σόναρ για την ανίχνευση κοντινών σκαφών και μια μονάδα μάχης που διαθέτει μια τροποποιημένη τορπίλη Mark 54 Lightweight που ζυγίζει περισσότερο από 600 λίβρες (πάνω από 272 κιλά). Η Hammerhead στηρίζεται στον βυθό της θάλασσας και αφού οι αισθητήρες της καταγράφουν την άφιξη ενός εχθρικού υποβρυχίου στην περιοχή της, εκτοξεύουν κατευθυνόμενες τορπίλες.

Προκλήσεις στη διαδικασία ανάπτυξης των UUV

Σε αντίθεση με την περίπτωση των μη επανδρωμένων πλατφορμών που έχουν αναπτυχθεί για χρήση στην ξηρά ή στον αέρα, η επικοινωνία και ο έλεγχος αντιπροσωπεύουν μια σοβαρή πρόκληση για τα υποβρύχια drones. Αμερικανοί ειδικοί έκαναν με επιτυχία το πρώτο βήμα προς την απόκτηση σύγχρονων δεξιοτήτων ραδιοελέγχου κατά τη διάρκεια των δοκιμών του μη επανδρωμένου πλοίου δοκιμών με το όνομα Sea Hunter. Αυτό το ‘πειραματικό’ σκάφος από την οικογένεια ‘Sea’, προήλθε ως αποτέλεσμα των προσπαθειών της Vigor Industrial και προορίζεται να ανιχνεύει και να παρακολουθεί εχθρικά υποβρύχια. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η δυνατότητα να λειτουργεί όλο το 24ωρο και να περνά αυτόνομα έως και 90 ημέρες σε αποστολές 10.000 ναυτικά μίλια μακριά από το κέντρο διοίκησης.

Αν και η διαχείριση μέσω ραδιοελέγχου αντιπροσωπεύει την πιο κοινή λύση αυτή τη στιγμή, το βασικό μειονέκτημά της είναι η χαμηλή διείσδυση των ραδιοκυμάτων κάτω από το νερό. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή του δεν είναι αρκετά αξιόπιστη, απαιτώντας υποβρύχια και άλλα υποβρύχια σκάφη να βγουν στην επιφάνεια για να λάβουν πληροφορίες, κινδυνεύοντας έτσι να εντοπιστούν από τους αντιπάλους. Η λύση σε αυτό το ζήτημα, που εφαρμόζεται τώρα, στην περίπτωση των μη επανδρωμένων υποβρυχίων τύπου Orca, είναι η χρήση τεχνητής νοημοσύνης, η οποία επιτρέπει στο υποθαλάσσιο σκάφος να προσαρμοστεί αυτόνομα στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες σε ορισμένες καταστάσεις και, σύμφωνα με αυτές, να λάβει κρίσιμες αυτόνομες (εξαιτίας της τεχνητής νοημοσύνης) αποφάσεις για την περαιτέρω πορεία της αποστολής.

Η μελλοντική προοπτική των UUV

Παρά την αρχική υψηλή τιμή των πρωτοτύπων ανάπτυξης, το συνολικό κόστος κατασκευής αυτού του μη επανδρωμένου υποθαλάσσιου σκάφους εξακολουθεί να ανέρχεται (και ανάλογα των δυνατοτήτων του) σε λιγότερο από το ένα δέκατο-δωδέκατο της αξίας των σύγχρονων υποβρυχίων, των οποίων η αξία κυμαίνεται από 0,8 έως 3 δισεκατομμύρια δολάρια (ανάλογα του μεγέθους και του συστήματος πρόωσης (συμβατικό ή πυρηνικό)). Αυτό ακριβώς το επιχείρημα συνηγορεί υπέρ του πόσο οικονομικά κερδοφόρα είναι η ιδέα, δεδομένου ότι αυτό επιτρέπει την παραγωγή μεγάλου αριθμού μονάδων, παρέχοντας μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερη κάλυψη σημαντικών περιοχών χωρικών υδάτων.

Εκτός από τις ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία και η Ιαπωνία εργάζονται για τη βελτίωση και την υλοποίηση έργων με παρόμοια χαρακτηριστικά, γεγονός που επίσης συνηγορεί υπέρ των μεγάλων δυνατοτήτων της ιδέας των μη επανδρωμένων υποβρυχίων σκαφών. Έτσι, το όραμα από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα για επαναστατικές αλλαγές στον τομέα του πολέμου και την επέκταση της χρήσης μη επανδρωμένων πλατφορμών, βιώνει τώρα την πλήρη δυναμική του. Η περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας θα οδηγήσει αναμφίβολα στην αυξημένη χρήση ρομποτικών πλατφορμών, οι οποίες θα λειτουργούν με πλήρη αυτονομία και ελάχιστη εμπλοκή του ανθρώπινου παράγοντα.

Η περίπτωσή μας

Ας δούμε λίγο την περιοχή του Αιγαίου μας και ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πως με τέτοια συστήματα UUV θα μπορούσαμε να έχουμε τον πλήρη έλεγχο, απλά βάζοντάς τα ως πορτιέρηδες στα παρακάτω περάσματα:

1.       έξοδος Δαρδανελίων (έλεγχος κυκλοφορίας)

2.       στενό Λέσβου Χίου (έλεγχος ναυστάθμου Σμύρνης)

3.       στενό Ρόδου Σύμης και Ρόδου Τουρκίας (έλεγχος ναυστάθμου Ακσάζ)

4.       στενό Ρόδου Καρπάθου (έλεγχος κυκλοφορίας)

5.       στενό Καρπάθου Κάσου (έλεγχος κυκλοφορίας)

6.       στενό Κάσου Κρήτης (έλεγχος κυκλοφορίας)

7.       στενό Λακωνίας Κυθήρων

8.       στενό Κυθήρων Αντικυθήρων

9.       στενό Αντικυθήρων Κρήτης

Και ας φανταστούμε όλα αυτά τα UUV να είναι συνδεδεμένα 24 ώρες το εικοσιτετράωρο δικτυοκεντρικά με δορυφορικά και άλλα συστήματα και να εναλλάσσονται περιοδικά κάθε τρεις μήνες με άλλα και αυτό να γίνεται συνεχώς.

Ας φανταστούμε τώρα ότι θα διαθέτουμε και όπλα τύπου Hammerhead!

Και τι κάνουμε εμείς, εκτός του να φανταζόμαστε;

Μα την ξέρουμε όλοι την απάντηση: «Ατζέντα 2030», θα γεμίσουμε και με μη επανδρωμένα τύπου θα. Ας ετοιμαστούμε να ακούσουμε το οτιδήποτε (οι ευρωεκλογές γαρ εγγύς) από τους αρμόδιους πολιτικούς ηγέτες μας αλλά και εκκολαπτόμενους πολιτικούς ηγέτες μας (δελφίνους τους λέμε στα χωριά μας).

«Και τέταρτη Μπελάρα θα σας αγοράσω, και γκοφρέτες θα σας φτιάξω και  τις μπέκο θα σας ξυχρονήσω και κονστελέσιον θα σας σκεδιάσω και πολλά γιού-βι θα φτιάξω και φιλανδικά μοντέλα θα σας φέρω και θα…θα…θα.. και πάλι θα…!»

Ούτως ή άλλως, τζάμπα είναι τα πολιτικά λόγια (μεγαλοστομίες ή μπαρμπούτσαλα τα λέμε στα χωριά μας), αν δεν δούμε υπογεγραμμένη σύμβαση, δεν πιστεύουμε τίποτα πλέον!

«Εὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω» όπερ σημαίνει : «Αν δεν δω στα χέρια του τις τρύπες από τα καρφιά αν δεν βάλω τα δάχτυλά μου σε αυτές και το χέρι μου στο πλευρό του, δεν πρόκειται να πιστέψω».

Ε, μην λαϊκίζεις πάλι, μην γίνεσαι και άπιστος Θωμάς τώρα!